چگونه شطرنج ياد بگيريم

چاپ

 

درس هايي از استاد بزرگ اسميرنوف 

همه بازيکنان شطرنج را ياد مي گيرند ، اما برخي از بازيکنان بسيار بهتر از ديگران بازي را ياد مي گيرند. اين بدان معني است که يادگيري بسياري از بازيکنان غير موثر است. در اين درس من شما را از اسرار آموزش استاد بزرگي آگاه مي کنم.
اجازه بدهيد برخي از ايده هاي اصلي در مورد بهبود شطرنج را مرور کنيم. اول ، بايد آموزش هاي شما به طور عمده بر اساس بهبود سيستم تفکر و نه بر پايه انباشت "بي معني" دانش باشد


اين موضوع متشکل از مراحل فکر کردن در طول بازي است، اول من در مورد اين حرکت فکر مي کنم، دوم راجع به حرکت ديگر و به همين ترتيب. در اين درس من به شما برخي از اطلاعات اساسي در مورد روش صحيح تفکرو تمرين آن را بازگو مي کنم.
به منظور بهبود سيستم تفکر شما بايستي بر روي کيفيت آموزش هاي خود تمرکز کنيد، نه بر کميت دانش جديد حال ما کار را با اطلاعات جديد آغاز مي کنيم


آموزش شطرنج شامل
- بهبود درک عمومي خود از بازي شطرنج؛
- کسب دانش واقعي ( موضوعات علمي{ثابت} شطرنج درباره شروع بازي و پوزيسيونهاي آخر بازي ).
درک کلي به شما % 90- 80 قدرت بازي را در شطرنج مي دهد . اين بدان معني است که شما بايد % 90-80 از زمان آموزش را بر درک کلي و % 20- 10 را بر دانش واقعي صرف کنيد. به طور معمول مبتديان برعکس عمل مي کنند و % 90-80 از وقت خود را صرف يادگيري واريانتهاي تئوري مي کنند.
اجازه دهيد اين سوال مهم "چگونه درک خود را از شطرنج بالا ببريم ؟" را مورد بحث و بررسي قرار دهيم


  دو راه اصلي آموزش وجود دارد: تجزيه و تحليل و انجام بازي هاي آموزشي
چگونه بازيها را تجزيه و تحليل کرده و کتابها را طوري بخوانيم که موثر واقع شوند
توصيه اول يادگيري فعال است. يعني شما هميشه خودتان فکر مي کنيد و سعي مي کنيد بهترين حرکات را بيابيد . يادگيري غير فعال آن است که فقط يک کتاب شطرنج بخوانيد. علم روانشناسي مي گويد که با استفاده از شيوه يادگيري غيرفعال شما کمتر از % 10 اطلاعات جديد را دريافت کنيد. آيا نمي خواهيد يادگيري هايتان تاثير و کارايي بيشتري داشته باشد؟
سازماندهي يادگيري فعال بر روي يک کامپيوتر بسيار آسان است . به عنوان مثال، در برنامه شطرنجchessBase ، شما مي توانيد بازي را که مي خواهيد تجزيه و تحليل کنيد باز کرده و سپس پنجره ثبت حرکات را ببنديد . حالا شما مي توانيد با فلش هاي صفحه کليد حرکت کرده و متن اين بازي را نمي بينيد
شما بايد همان روش را در استفاده از کتاب به کار بريد . به عنوان مثال، شما مي توانيد حرکات بازي را با يک تکه کاغذ بپوشانيد و سعي کنيد آنها را حدس بزنيد.
باز هم، من مي گويم که شما بايد هميشه در تلاش براي بهبود روند تفکر خود باشيد. بنابراين در ابتدا شما بايد خودتان در مورد پوزيسيون با استفاده از سيستم تفکر خودتان فکر کنيد. سپس شما مي توانيد در متن بازي نگاه کنيد و حرکت خود را با حرکت يک بازيکن قوي مقايسه کنيد . اگر شما موفق نشديد که حرکت را حدس بزنيد بايد عميقا پوزيسيون را تجزيه و تحليل کرده و تشخيص دهيد که چرا برايتان دشوار بوده است . سپس نتيجه گيري کلي کرده و آن را به ياد داشته باشيد
لازم است که شما به روشني هر حرکتي از بازي را که در حال بررسي آن هستيد درک کنيد. تجزيه و تحليل عميق يک بازي براي من معمولا چند روز طول مي کشد. من مي دانم که بسياري از مبتديان 30 دقيقه زمان را صرف اين موضوع مي کنند. چنين تحليل سطحي هيچ چيزي عايد بازيکن نمي کند.
هنگامي که تجزيه و تحليل شما به پايان رسيد ، پيشنهاد مي کنم تمام نتيجه گيريهاي خود را بنويسيد.اين کار به شما کمک مي کند که آنها را به وضوح تشخيص داده ،بهتر به ياد داشته و در آينده به راحتي بتوانيد آنها را تکرار کنيد .
پس از اين کار لازم است تا شما در عمل از ايده هاي جديد استفاده کنيد. تلفيق تئوري با تمرينات عملي باعث مي شود تا آموزش بسيار موثرتر واقع شود. توصيه ديگر اين است که شما بايد بدانيد که دقيقا به دنبال يادگيري چه چيزي در بازي هاي آموزشي هستيد.
شما بايد بازي ها ي آموزشي را در برابر کامپيوتر و يا در مقابل افراد ديگر بازي کنيد. اين بازيهاي آموزشي بايد با زمان طولاني همراه باشد. در بازي بليتس ،شما زماني نداريد که به طور جدي در مورد پوزيسيون فکر کنيد . پس بازي بليتس هيچ فرصتي براي تست سيستم تفکرتان به شما نمي دهد.
پس از بازي، شما بايد بازي را با کامپيوتر تجزيه و تحليل کنيد. انجام اين کار به درک حرکاتي که در آن اشتباه کرده ايد کمک مي کند. سپس شما بايد در مورد علت اين اشتباهات فکر کرده وسيستم تفکر خود را بهتر کنيد .
در اينجا چند توصيه وجود دارد . بسياري از مردم دوست دارند برنامه هاي کامپيوتري را باز کرده و ببينند که برنامه چه خطي را توصيه مي کند. اين نوع يادگيري غير فعال است . همانطور که قبلا گفتم اگر شما از مغزتان استفاده نکنيد ،نمي توانيد انتظار هيچگونه پيشرفتي را داشته باشيد. اين بدان معني نيست که شما بايد از کامپيوتر استفاده نکنيد. شما فقط نبايد فراموش کنيد که اول خودتان فکر کنيد.
يکي از مهمترين توصيه ها تمرکز بر روي يک موضوع واحد است. از نظر روانشناسي ثابت شده است که به منظور ايجاد يک عادت جديد،لازم است که هر روز آن کار را تا حدود 23 روز انجام دهد، پس از آن مهارت به صورت خودکار در مي آيد . اين شامل عادت تفکر نيز هست! براي به دست آوردن مهارت هاي جديد شما بايد مدت زماني توجه خود را بر يک موضوع معطوف کنيد. مي دانم که بسياري از بازيکنان سعي دارند بسياري چيزها را در زمان واحد بياموزند. به عنوان مثال، آنها سعي مي کنند شروع ، وسط و آخر بازي را به طور موازي بياموزند. اما در پايان، دانش آنان از هر مرحله بازي ضعيف است.
اول از همه شما بايد دانش اساسي شطرنج را بياموزيد. من قبلا در اين مورد صحبت کرده ام و در حال حاضر مي خواهم بيشتر توضيح دهم. توصيه من به مرور چندباره دروس قبلي و به ياد داشتن تمامي ايده هاست. همچنين شما مي توانيد ايده هاي اصلي استراتژي را در کتابهاي بازيکنان معروف گذشته پيدا کنيد: لاسکر، کاپابلانکا، آلخين،رتي،نيمزويچ،باتوينيک و غيره .کتابهاي جديد شامل بسياري از تجزيه و تحليل هاي کامپيوتري است که واقعا کمکي نمي کنند.
اجازه دهيد در مورد شاخه هاي يک شروع بازي بحث کنيم. چگونه شروع بازي خوبي براي شما پبدا کنيم؟ در ابتدا من مي خواهم اين مطلب را تکرار کنم که ابن مسئله نبايد دغدغه اصلي مبتديان يوده و نبايد زمان زيادي را صرف آن کنند.
معيار اصلي انتخاب شروع بازي اين است که آن شروع بازي بايد پيرو درک شما از بازي شطرنج باشد. پس شما بايد شروع به استفاده از سيستم تفکر خود از اولين حرکت کرده و يک شاخه درگشايش نبايد سيستم تفکر را به هم بريزد.
به عنوان مثال، شما در مورد شروع بازي.g3) 1)چه فکر مي کنيد؟ من اميدوارم شما اينک درک کنيد که با توجه به اصل مهره با کمترين فعاليت، ما بايد اول اسب را گسترش دهيم و با توجه به اصل مرکز لازم است که به طور عمده به کنترل مرکز بپردازيم. بنابراين حرکت .g3) 1 ) برخلاف اين اصول بوده و شما نبايد از آن استفاده کنيد. مثال ديگر:1.e4-e5 2.Nc3 .ما مي دانيم که يکي از اصول اصلي بازي شطرنج - اصل حمله است. بنابر اين حرکت .Nf32 بايد بهتر از حرکت Nc3.2 باشد . بسياري از چنين خطوط مشکوکي در شروع بازي وجود دارند.
همچنين واريانتهاي گشايشي شما، بايد در تشخيص سبک بازيتان کمک کند. يکي از توصيه هاي آسان و موثر پيدا کردن استاد بزرگي است، که سبک بازي او را بيشتر دوست داريد و سپس کپي کردن شاخه هاي گشايشي اوست.
بازيکنان قوي، زياد تمرين کرده اند و بسياري از شروع بازي ها را در طول شطرنج حرفه اي خود آزموده اند . در نهايت، آنها بهترين شاخه ها را با توجه به سبک بازي خود يافته اند . حال شما مي توانيد به اين مرد بگوييد "متشکرم " و شروع به استفاده از گشايشهاي او کنيد ! :)
آخرين توصيه اي که مي خواهم در مورد آن بحث کنم تجزيه و تحليل بازي هاي خود تان است.
همانطور که قبلا گفتم، ايده اصلي هر گونه آموزشي بهبود روند تفکر شماست. براي تجزيه و تحليل سيستم تفکرتان بايد بازي هاي خود را تجزيه و تحليل کنيد به همين دليل اين امر اهميت دارد .
گري کاسپاروف بارها گفته است که تجزيه و تحليل بازي هايش يکي از بخش هاي آموزش او در طول زندگي حرفه اي اش بوده است.
من پيشنهاد مي کنم شما دوباره درس "چگونگي آماده شدن براي بازي(نحوه تدارک)" را مرورکنيد .در اين درس من به شما طرحي براي تجزيه و تحليل يک بازيکن شطرنج دادم. شما مي توانيد از آن درس نه تنها براي تجزيه و تحليل حريفان خود بلکه براي تجزيه و تحليل بازي خودتان استفاده کنيد. من مطمئن هستم شما پس از اين کار بسيار شگفت زده خواهيد شد. و اينکار اطلاعات مفيد زيادي به شما مي دهد ، که شما از آن اطلاعات مي توانيد براي بهبود خودتان استفاده کنيد .
توصيه مي کنم هنگام تجزيه و تحليل بازي هاي خود ، در مورد اشتباهات با علامت سوال نظر دهيد و براي اين پوزيسيونها دياگرام (وضعيتي که اشتباه کرده ايد) را وارد کنيد. در آينده مي توانيد از اين طريق تمام بازي هاي خود را مرور کرده و به راحتي متوجه اشتباهات معمول خود شويد.
راه بسيار آسان براي يافتن نقاط قوت و ضعف خود ، ايجاد 2 پايگاه داده اي است : يکي فايل بازيهايي را که باخته ايد و ديگري فايل بازيهايي را که برده ايد . با دنبال کردن اين بازيها شما درخواهيد يافت که در چه نوع پوزيسيونهايي خوب بازي کرده و در چه پوزيسيوهايي مشکل داريد .
يکي ديگر از توصيه هايي که کاملا شناخته شده است، اما بسياري از بازيکنان ، به خاطر دست کم گرفتن تاثيرش؛ آن را ناديده مي گيرند.
منظورم توجه و نگه داشتن زمان است. زمان واقعا مهم است ! گاهي از اينکه در برخي پوزيسيون ها چقدر طولاني فکر مي کنيد بسيار شگفت زده خواهيد شد . اين مسئله مشکلات شما را بخوبي نشان مي دهد .زماني که توانستيد پوزيسيونهايي را که در آنها وقت زيادي صرف کرده ايد بيابيد ، به راحتي متوجه نقاط ضعف خود خواهيد شد!
اين تمام اطلاعاتي بود که من مي خواستم درمورد اين موضوع به شما بگويم. همچنين اين آخرين درس از اين دوره (رموز استاد بزرگي)است. بديهي است که اين دوره شامل همه اطلاعات در مورد شطرنج نيست – اين امري غير ممکن است. اما اين دوره به شما کمک مي کند تا در مسير درست قدم برداريد. اگر شما توصيه هاي مرا دنبال کنيد، يادگيري شما موثر خواهد بود، بازي شما قوي و پيشرفت شما بسيار سريع خواهد بود.
با تشکر از توجه شما! اميدوارم که شما روزي يک استاد بزرگ شويد!

استاد بزرگ اسميرنوف